Briefwisseling met “Johannes”

Briefwisseling met “Johannes”.

In het teken van het vorenstaande monument uit de geschiedenis van ons voorgeslacht, de Friezen, kom je tot de verrassende ontdekking van een opgeborgen anekdote in de geschiedenis.

Deze anekdote speelt zich af in de Klaarkamp. Ik zie de wenkbrauwen omhoog schieten. Fronsen, zogezegd. Ja, mijn beste J (want er zijn er meerderen in ons geslacht die de J als uitgangspunt van aanspreekpunt hebben op een of andere wijze) de Klaarkamp. Daar heeft zich het verleden ons mede ontwikkeld tot een stel wezens van wie we nu zijn. De genen die daar hun opleiding hebben genoten hebben het in de genen aan diegenen meegegeven met diezelfde genen. En geen een die kan ontkennen dat die genen niet “ons” maken voor wat we zijn. En dat niet alleen, het betreft ook nog een anekdote over “Johannes”. Een herkenbare overeenkomst zou ik zeggen. Een die mede gezien de toekomstige bijeenkomsten in kerkzalen mede door zanger en bewonderaar van schoonheid, peinzen en gedenken en van een dagelijkse wandeling zal leiden, naar ik hoop, op schitterend gezang. En ziedaar de kruising van ons beider levenspad. Het neemt een aanvang. Deze kruising ontstond derhalve kennelijk al bij de Klaarkamp. Een anekdote met twee polen. Een de naam Johannes, naam van oom, zoon, broeder etc, en 2 de Klaarkamp. Er zijn best nog wel meer overeenkomsten. Ik ben me er van bewust, maar 1 en 2 klinkt gewoon aardig, toch? Zang is immers ons beider liefde (en ook van die anderen als ik het wel heb) van wandelen zijn we ook niet vies, de omgeving van de Klaarkamp zal een ” J” zeker kunnen waarderen en levert veel positieve gevoelens van “zijn” op. Dus: overeenkomsten.Zelfs meen ik dat er herkenning is vanuit de oude anekdote over de persoon “Johannes”. Immers, de Klaarkamp was een instituut voor levensvragen. Vader, us heit, zogezeid, heeft voor zover ik weet en mij meen te mogen herinneren, aan de Klaarkamp gestudeerd. En zo zie je maar, de ontwikkeling van kennis is meegegeven in de genen en diegenen die die genen heeft meegekregen krijgt alsnog de “kruisbestuiving” van de geestelijke arbeid van de Klaarkamp. Daarvoor was echter de Klaarkamp een klooster. Pleisterplaats en handwerkplaats voor GEESTELIJKE ontwikkeling. Broeder J, zijt gij hiermee ook opgeschoten?

Maar het grote klooster Klaarkamp blijkt al spoedig na de hervorming in 1580 te zijn gesloopt. Ik zal me er ooit nog eens in verdiepen wat daar de aanleiding voor was. Ook van het nabijliggende Klaarkampstermeer is niet veel meer over. Het blijkt voor een aanmerkelijk groot gedeelte aan het einde van de 19e eeuw te zijn ingepolderd. Het wordt verzorgd en onderhouden door Staatsbosbeheer. Slechts enkele drassige stukken land zijn thans een waar paradijs voor allerlei soorten broedvogels. (Vraag me even niet waar ik al die kennis vandaan heb, maar ongetwijfeld uit een of andere folder of boekwerkje….)

Het cistercienzerabdij Klaarkamp was een van de grootste in de provincie waar ons hart en onze roots liggen. Volgens de overlevering, wellicht opgraving en andere vormen van onderzoek (onderzoek de geschriften in een archief, mijn beste “J’ een aanrader) is Klaarkamp al gesticht voor 1163. De naam zou te danken zijn aan het Franse oerklooster Clairvaux. ‘k Geef het toe, het is allemaal geleende wijsheid van deze wandelaar op de levensweg.

Toch is dit epistel gerelateerd aan de Klaarkamp.

Vanuit het Dokkumse bestaat er een soort wandelpad dan wel bedevaartstocht die de beschrijving van Klaarkamp liet belanden bij een zingende vogel. En? De Klaarkamp heeft een verbintenis met? Jawel, Johannes. En hoewel ik mij terdege besef een kind te zijn van een oprecht bijbels denkende vader, alsmede een bijbelvast voorgeslacht, die ook nadrukkelijk wist van “En Johannes is zijn naam” heeft “J.” mij geleid tot een diepere achtergrond. Immers onze Friese voorvaderen waren uiteraard van het heidense soort. Kerstening heeft ook in Friesland, al zullen er velen anders over denken, plaatsgevonden. Beste J, dit verhaal gaat als volgt. Waarmee ik tevens konkludeer dat de “J’s” van een andere planeet komen.

Kerstening of niet, de “J’s” komen vast en zeker van de andere planeet. Bij de bestudering van de stamboom ligt deze naam nadrukkelijk in de Friese tak, de Klaarkamp was er al vroeg klaar mee! Immers, de Gelderse tak van onze kom-af levert helemaal geen “J’s” op. En als we nu allemaal van ons stokkie vallen nemen we een gewoon lekker glaasje Friese Beerenburg en dan kunnen we het volgende ook “verteren”.

“Een vogel zong”.

In heel oude tijden moet er in het klooster Klaarkamp een monnik Johannes hebben geleefd. Hij was een zwijgzaam broeder. Bad veel. Mijmerde veel. Al denkend en biddend probeerde hij enig begrip te krijgen van de eeuwigheid. Zijn verlangen naar het eeuwige leven was groot. Deze Johannes was gewend dagelijks een wandeling te maken. Maar in de prachtige omgeving was hij zover gekomen dat hij nauwelijks nog iets zag, zo werd hij in beslag genomen door zijn peinzerijen over het eeuwige leven. Hij liep en liep en kwam in een bos. Plotseling schrok hij op. Wie zong daar zo prachtig? Een nachtegaal? Een leeuwerik? Het was het mooiste gezang wat deze monnik ooit gehoord had. Hij stond als aan de grond genageld. Tijd noch uur, hij had geen idee waar hij was.

Toen het gejubel ophield kwam Johannes tot zichzelf. Hoelang had hij hier gestaan? Hij moest hoe dan ook, snel terug naar het klooster.

Daar aangekomen kende de broeder portier hem NIET. Maar Johannes vertelde dat hij hier al jaren woonde en dat hij terugkwam van zijn dagelijkse wandeling. De prior kwam er bij. De andere monniken, maar niemand kende hem. Gelukkig bracht een heel oude kloosterling tenslotte toch nog uitkomst. Hij herinnerde zich een verhaal dat er eeuwen en eeuwen geleden een monnik was vertrokken en nooit was teruggekeerd. De prior snelde vervolgens naar de kloosterbibliotheek. Na enig zoeken vond hij in een van de oudste geschriften het verhaal van de verdwenen monnik met de naam Johannes. Nou de kloosterlingen keken me daar wel effekes vreemd op van deze historie. Johannes werd overmand door gevoelens van vreugde en angst. Niets menselijks was hem vreemd. Nu weet ik, zo dacht hij, hoe het is om in een uur van prachtig gezang de eeuwigheid te ondergaan. Hoe het voelt wanneer de tijd geen rol meer speelt. Op dat moment viel hij flauw. Nog net hoorden de monniken hem fluisteren: “Oh tijd, oh eeuwigheid, oh uur”.

Kijk broeder(s) “J”. dat zijn nu wonderschone verhalen uit de oude archieven. Bij aanboring van die geschriften ontspruit de bron van beschouwing. Neem nog maar eens een echt Fries glaasje! Het geeft glans aan het gehemelte en is een streling voor het strottehoofd.

Ik zal niet ontkennen dat slechts stamelend kan worden herhaald en in woorden worden gegoten welke wijsheid ik elders heb opgehaald. Het lezen van het kleine boekje “Kloosterpad” een bedevaart in het oosten van Friesland geeft meer inzicht in het gebied van het klooster van Klaarkamp. De Goddeloze Singel, de Schierstins in Veenwouden over kerken en kloosterzaken.

Ennuh…luister nog maar eens naar die wonder schone vogels. En kijk naar de bijzondere mooie Friese paarden.

Men wordt er stil van…..