Fijne kerkvader?

Een mens leest wel eens wat. Al moet ook eerlijk gezegd worden dat ik wel wordt gewaarschuwd.  “Van vele boeken te maken is geen einde, en veel lezens is vermoeiing des vleses”.

Dus? Boeken maken zit er niet in. Maar ja veel lezens? Oppassen dus. Ik zal mij daarom voor de lezer ook maar sterk beperken. Een kleine ankedote over “een fijne kerkvader.”

Nou, of ie zo fijn was weet ik eigenlijk niet. Er is wat om hem gestreden. En is er veel verdriet en ellende om die man geweest maar er wordt nog steeds “op hem gestudeerd”.  Remonstrant en Contra-Remonstrant, maar wat is er nu over die figuur te vertellen?

Ja over wie eigenlijk? Een mens uit Oudewater.

Ik lees wel eens wat en zo lees ik dat deze kerkvader ooit als een vechtjas is bezig geweest. Ene zekere Baers vertelde dat op een bepaald ogenblik dat mens uit Oudewater, en ik zal zijn naam maar verklappen,  dat was Arminius, op de Haarlemmerdijk (Amsterdam) was. Hij hoorde enig rumoer. Hij vroeg wat er daar te doen was. Hem werd verteld dat er een doodslag was gebeurd en “de doodtslager van de Gerechtsdienaars vervolgt wierdt”.  Voor het goede begrip “er was een moord gepleegd en de politie zat achter de moordenaar aan”. Zo lijkt het wat eigentijds. Juist op dat moment kwam de misdadiger aangelopen en Ds. Arminius greep de bewuste misdadiger “bij de krop van zijn wambuis”. Arminius was kennelijk een echt vechtersbaasje, want hij smeet de misdadiger tegen de grond. De heren gerechtsdienaars, de politie van die tijd dus vermoedelijk ook al blij met wat burgerinitiatief, grepen de misdadiger bij de kladden en namen hem alsnog gevangen.

Pest van de Kerke.

Ja, ’t zijn mijn woorden niet. Soms denk ik dat we tegenwoordig iets fatsoenlijker zijn. Maar als ik allerlei fora op het internet raadpleeg dan weet ik wel zeker dat we minstens zo grimmig kunnen reageren als “vroeger”.

Arminius. Wie kent hem niet? Maar wist u dat hij door een geleerde heer eens behoorlijk op zijn nummer werd gezet?

Dit ging als volgt.

Dominikus Baudius was een beroemde ambtgenoot van Arminius in de Leidse Academie. Zeker, vroeger had je kennelijk ook al van die “Leidse ballenjongens”.

Hoe dan ook, Dominikus Baudius was beroemd door de  geschriften in dicht en ondicht die door hem werden uitgegeven, Kennelijk was dit heerschap een flinke innemer. Ik heb wel eens begrepen dat kunstenmakers en zeker schrijvers nog al eens diep, te diep,  in het flesje kijken. In ieder geval stond dit heerschap ook bekend voor dat feit dat hij het “gebrek” van een glas wijn te veel naar binnen te werken, had. Gezegd wordt: hij was alsdan “vrij behipt”. Kijk, dat zie ik – hik.. voor me.  Hoe het verder ook zij,  geleerde heer Baudius was op een bepaald ogenblik weer eens onder tafel “gezopen”,  lag in de goot langs de weg en tegen het schemeren liep aldaar onze Oudewaterse vriend Ds. Arminius. Woest werd ie van dat liederlijk gedrag. Ik moet zeggen, dat kan ik wel een beetje volgen. Arminius  trok hem zodanig overeind dat Baudius  kennelijk wakker werd en Baudius vervolgens toebeet;” Ô pestis Academiae! O pest der Hooge schoole! “

En kijk hier, die waarde bezopen heer, liggend in de goot was best wel verrast natuurlijk. Maar als schrijver van dichten en ondichten was hij, en ik lees zelfs niet dat hij hikte, kloek en vernuftig en beet hem (Arminius dus) ten  antwoord : “Et tu pestis Ecclesiae! En gij pest van de Kerke!”

Of Baudius nu Remonstrant of Contra-Remonstrant was? Dat weet ik niet. Maar je vraagt je af of dit soort reacties nu gevat moeten worden onder de categorie “doe effe normaal man”. Duidelijk geen dignitarissen.

Zo’n reactie getuigt nu niet bepaald van waardigheid, maar ik vond het wel een aardigheid.

 (uit: schets der staatkundige en burgerlijke geschiedenis en van de maatschappelijke toestand der stad Oudewater tot haren inneming en gedeeltelijke verwoesting in 1575, geschreven door A.C.van Aelst)