Categorie: het vrije woord Pagina 36 van 45

Vandaag eens lekker een beetje filosopheren. Peuteren in de kleine hersendelen. Beetje grauw afkrabben van de hersenschors, zoiets.

Immers bij het lezen, bestuderen van het leven, zijns-ontdekking en de wandeltocht op de levensweg komen we soms in de wondere wereld van de geschiedenis. Mijn geestelijke Tom-Tom, ook die werkt!, kan je natuurlijk op een dag als vandaag best een beetje programmeren. Google maps heb ik niet nodig. De leidslieden van het volk kunnen je soms een beetje richting(gevoel) helpen ontwikkelen.

Gedenken. Het is een tocht vanuit het heden naar het verleden. En het verleden ligt achter ons. Toch is van het verleden in het heden het nodige bewaard gebleven. Archivarissen beleven het heden van het bewaren van het verleden. En in het verleden ligt onze kracht. Immers hoe meer wij hebben van het verleden, hoe meer wij onderzoekers in de tijd die voor ons ligt kunnen helpen op hun zoektocht naar de eeuwen die achter ons liggen.

Soms kun je bij het zoeken ook wel aardige stukjes tegenkomen. Ik zal er eentje vertellen in de vorm van een briefwisseling met “Johannes”. De briefwisseling komt een volgende keer.

Het was precies 14.0 uur. Op 31 mei 1974. De kinderen stonden rijen dik opgesteld op het schoolplein. Mijn vader was 35 jaar als hoofd der school aan de school verbonden. De mensen lazen een gedicht. En ook daar moest ik natuurlijk aan geloven. Menen de mensen dat ik van die zes kinderen die pa en ma ter wereld hadden gebracht ineens te herinneren dat ik niet de verlegendste van de zes was. “t Zal je maar gebeuren. Als jongste telg heb ik al heel veel moeten ondergaan. Maar ach om dat allemaal te verhalen, dat zal ik de waarde broeders en zusters maar niet aandoen. Hoewel aandoelijk in veel gevallen, want ik ben veel liever dan menigeen denkt, en hoewel in heel veel gevallen ook niet op mijn mondje gevallen, zal ik er nu toch het zwijgen toedoen.

Opgelucht kunnen ze nu verder lezen. Opgelucht kunnen ze nu ademhalen. Wellustig lees ik het verslag in het nieuwe boek over een eeuw Hervormd onderwijs in Doornspijk. Deze aardige uitgave laat ook meteen een foto zien. Pa krijgt dus een fiets aangeboden. En wonderlijk waar, de foto in het boekwerk zelf laat zien dat het een Unionfiets is. Op de achtergrond staat mijn moeder.

Blijdschap was zijn deel met dit vervoermiddel. En inhalen was met dit gebeuren ook vele malen minder gevaarlijk dan met de auto. Want dan stond je letterlijk doodsangsten uit.

Nu komt dit verhaal natuurlijk niet zomaar uit de oude doos. Er is een aanleiding. Vandaar deze inleiding. Kennelijk is het zo dat fietsen in mijn genen zit. Er is dus nog hoop voor de nieuwe generaties met dezelfde achternaam. Wonderlijk. Waar. Mijn stamhouder heeft ook een beetje van die genen geerfd. Er vermoedelijk ook wel de anderen, maar misschien is dat meer hoop dan werkelijkheid. Zelf houd ik van een ligfiets, van een racefiets en van een simpele recht toe recht aan fiets. Zoiets als in mijn plaatje hierboven. Het gaat tever terug in de geschiedenis om al mijn fietsen eens in beeld te brengen. Daar moet ik nog flink aan gaan werken. En ik weet helemaal niet eens hoeveel fietsen ik gehad heb. Wel weet ik dat fietsen de wereld om je heel veel toegankelijker maakt. Stap op en trek weg. Met tent en matras, een blikje met gas en met geld in de zak kom je heus ver weg naar Verweggistaan. Ook mijn vader heeft op zijn mobiele tweewieler heel wat van de wereld bekeken. In Ederveen, Ede, Doornspijk, Huizen zijn fiets ging mee.

Wonderlijk dat nu, en nu verklap ik een geheim, diezelfde fiets staat in mijn rumoerige woonplaats. En kijk, zie of er enige vorm van gelijkenis is? Ik stap op? De fiets van pa! En straks gaat mijn oudste zoon……….op deze fiets door het leven! Met zijn zoon en dochter.

Het ligt misschien aan de fiets. Het is een Union. En ooit was de slogan “Union, da’s pas fietsen!”

Ophef alom. Rekening rijden? Dat gaat geld kosten. Tolheffing? De Belgen voeren het in, Zeeuwen of niet, Hollanders of niet. Netelenbos werd op netelige wijze het bos ingestuurd. Een Bosvariant werd uitgedacht en is ook niet tot leven gekomen. Mevr. Peijs heeft de tolpoort kennelijk ook niet uit de verf kunnen trekken. En toch?

Er is geen nieuws onder de zon. Geloof me. Vroeger deden we het gewoon. De tolgaarder is nog steeds een bekend “beroep”. Maar in Woerden maakten ze er in het verleden weinig woorden aan vuil. In de resoluties van de vroedschap van Woerden werden de tarieven gewoon expliciet opgenomen. Woerden? Zo gek nog niet! Wellicht is dit een methode die we opnieuw kunnen invoeren. Zo te bezien valt het te bezien of de geschiedenis zich herhaalt. Zeker. Dat doet ie dus wel. Zij het met varianten. Voor de aardigheid geef ik een paar voorbeelden uit de genoemde resoluties van 1725. Ik citeer: “Iedere passagier zal bij het passeeren van iedere poort voor sijn lichaam in den busse moeten steeken vier stuijvers. Van een rijtuijg met twee ofte meer paarden sal aan ieder poort voor openen van dien in den busse worden gestooken drie stuijvers. Voor een rijtuijg met een paart twee stuijvers en wegens passeeren van een man te paart ofte dat geleijd word, mitsgaders hond ofte diengelijke beest eene stuijver”. Enfin, zo kunnen we doorgaan. Vroeger hadden onze vroede vaderen dus een eigenwijze wijze van handelen om de centen binnen te halen. Tolheffing, toegangsgelden. NU? Parkeerbelasting. Ach. ’t Kan verkeren. Misschien moeten we aan de politiek wel gaan voorstellen die mooie poorten rond de stad weer te gaan optrekken. Voor ieder lichaam drie euro, voor iedere hond een euro, voor ieder voertuig met uitzondering van een fiets, dat zult u begrijpen, acht euro. Nou zoiets. Kassa! Tel uit je winst.

Ik keer terug in het heden. Het verleden (of de bestuurders in het verleden) is/zijn zo gek nog niet.