Pieter Hoeksma – Pagina 3 – De beslommeringen van een ligfietsende levensgenieter

Vijftig jaar

Op 29 augustus 2023

“Krijg nou wat, zie ik het goed? Harms, man, wat leuk je hier aan te treffen”.

De woorden stierven als het ware weg in de wijde luchten van het Fries/Groningter landschap. Harms keek eens op. Warempel, denk je eindelijk eens even heel rustig van de leegte van de wereld te genieten, komt daar onze kleine nieuwsgierige Friese Woudboertje Wapse op de trappers langs de dijk naar de haven van Noordpolderzijl.

“Kerel, het is werkelijk niet te geloven. Jij zomaar op een doordeweekse dag. En nog gewoon op het fietsje ook”. Harms keek eens of hij het water van de Waddenzee zag branden. Zullen we nu ook nog weer een klimaatverbeteraar krijgen die erover begint dat hij werkelijk niet elektrisch aangedreven door de wereld snort? Hij moet er niet aan denken. “Nee man, dank je. Nog maar een paar weekjes geleden had ik een discussie of met elektrische fietsen wel fietsen genoemd kan worden”. Een vrouw uit Zwijdrecht maakte mij wel duidelijk dat zoiets echt niet kon. En zij is, eerlijk is eerlijk, een echte fietstrapper hoor. In haar eentje afgelopen weken naar Roche en Ardenne gefietst. Naar haar dochter. Astrid de Heer, ik neem er diep mijn pet en als ik die op heb mijn, hoed, voor af. Wapse keek zijn bejaarde bebaarde en licht behaarde vriend eens aan. Zijn pientere oogjes blikten naar zijn vriend Harms. “Maar man, wat een discussie. Dat noem ik gewoon “Niet fietsen”. Fietsen doe je zonder trapondersteuning, toch?” Nou dat kon Harms maar al te best beamen. “Maar ja, hoe noem je dat andere soort aangedreven vervoer dan?” De vraag was voor Wapse niet moeilijk te beantwoorden. “Een fiets met doping. Zo zou ik het noemen. Maar wat vaart jou hier naar toe?”

“Ach Wapse vijftig. Vijftig jaar. En ik moet er maar eens een paar dagen voor naar een mooi deel in de wereld. Vijftig, en op eigen benen staan. Vijftig jaar getrouwd. Vijftig, en overdenken wat er in die vijftig jaar allemaal is gepasseerd. Vijftig, Wapse, en er zijn er waar ik al heel lang geleden afscheid van moest nemen en ja Wapse, het zijn er in de naaste familiekring van ons beiden ook bijna 50. En als ik mijn vrienden en bekenden mee tel…ach vriend, dat stemt mij toch ook heel weemoedig. ‘k Zal niet dramatisch doen, maar vijftig is wel even een dingetje. Maar ook vijftig jaar zegen hoor. Maar weet je Wapse, als je er voor staat dan besef je eigenlijk de diepgang der dingen, vreugde en verdriet, niet zo goed. Je beseft eigenlijk niet waar je “ja” op zegt. Dan is je blik alleen maar gericht op de rozengeur van de toekomst. En na vijftig jaar zeg je: dankbaar voor die fantastische vrouw. Die wil ik er graag nog 50 jaar bijhouden. Al besef ik nu wel dat dat een utopie zal zijn. Maar als je na vijftig jaar kunt zeggen: 4 kinderen en ik zeg eigenlijk 5, en 6 kleinkinderen, ja Wapse, dan ben ik een rijk gezegend mens. Samen zijn we die toekomst ingegaan, jazeker Wapse, maar na 6 weken lag ik al in het ziekenhuis, maar goed soms door stormen en zo, is het toch een heel voorrecht om mijn lieverd (nog) te hebben. Als wij niet samen waren gekomen, ja dan hadden wij die lieve kinderen en kleinkinderen natuurlijk ook niet gehad.

En dus moest deze jongen er even een paar dagen tussenuit om alles eens rustig te overdenken”. “Kom, we nemen er eentje in het ’t Zielhoes, Wapse, op mijn kosten. Feestje, zal ik maar zeggen.”

Wapse keek eens met een schuin oog naar zijn oude vriend Harms. ” ’t Is ook wel een hele tijd man. En dan nu een feest?” Natuurlijk wilde Wapse dat wel even weten. Misschien zelfs wel mee feesten. Maar dat zag de ouwe Harms toch niet helemaal zo zitten. Iedereen gunde hij het. En ja, natuurlijk ook zijn vriend Wapse. Maar ja, als Wapse dan…nee dat kon hij allemaal niet verwerken. Voor zijn vrouw veel te druk en hij kon al het geroezemoes toch ook niet helemaal trekken. Zij liep al niet zo snel en dan zou dat wel een heel bezurende aangelegenheid worden. Ook al omdat hij meer dan de helft niet verstond. Maar een feestje voor zijn nog levende broers en zus met aanhang , schoonfamilie, kinderen en kleinkinderen, ja dat moest er wel van komen. En ’s avonds nog een paar directe buren en speciale vrienden.

Ach heden, wat liep die lieve vrouw toch te tobben over de weersverwachting, Harms peinsde, had zij nou nog niet geleerd dat jij noch iemand anders daar ooit wat aan kon veranderen? Toen ze gingen trouwen was het smoorheet. En nu? Een zware verwachting van regen en onweer met hagel. ” ‘ t Zou wat, ’t komt zoals het komt Wapse, dat heb ik wel geleerd in die 50 jaar.

Enfin, de Beerenburger staat koud, de wijn koel en de rest is uitbesteed Wapse. We doen het gewoon thuis. Geen fratsen, noch toeters en al helemaal geen bellen. Dus alleen met de eigen aanhang. Scheelt ook een aanhanger aan allerlei gesjouw, gesjor en gerommel. In een overdekte zaal? “

Dat zag Harms al helemaal niet zitten.

“Ga je nog speechen, Harms?”

Harms knikte.” Zeker man. Zeker, vijftig kantjes. Voor ieder jaar een bladzijde. Lijkt mij geweldig.” ” “Je meent het, vijftig kantjes tekst? Man waar haal je dat vandaan?” Wapse wist niet wat hij hoorde. En de gasten vermoedelijk ook niet, om een rolberoerte van te krijgen. Harms zag het al voor zich.

Hij grijnsde. ” Kijk mijn beste, dat ga ik ze vertellen. Zeggen dat mijn speech, en of ze er maar even voor willen gaan zitten, vijftig kantjes gaat tellen. Ben benieuwd hoeveel er dan nog blijven zitten. Scheelt zeker een flinke slok op vele borrels, zal ik maar zeggen. En na bladzijde 1 zeg ik: voor de rest beste mensen, voor de rest van mijn betoog moet ik u verwijzen naar de geschiedenis die wij samen grotendeels hebben meegemaakt. Ik heb er geen actieve herinneringen meer aan en ik ga jullie er ook niet mee vermoeien. Neem een borrel, glas wijn, of wat dan ook en wij proosten op dit jubileum met elkaar. Het ga jullie goed”.

“Harms, jij bent wel een snurker hoor, zouden ze erin trappen? “

“Ik denk het wel Wapse, want ze weten dat ik heel lang van stof kan zijn. Maar wat ze niet door hebben, heb ik heel mijn leven al begrepen, dat ik ook heel kort (af) kan zijn. ” “Ah, je bent dus toch een gewone Fries bedoel je, met Veluws zand in de (r)aderen”. De beide mannen stapten intussen naar de trappen van ’t Zielhoes. “Verhip, Wapse, net als in het huwelijk. Soms lukken de dingen niet zoals je denkt, is de tent gesloten! Nou die borrel houd je te goed.”

Meewarig keek Wapse om zich heen. Harms bleef echter niet bij de pakken neerzitten. Hij opende de fietstas en tot grote verbazing van Wapse werd er een echte Beerenburger ontkurkt. De beide mannen hadden vervolgens heel wat af te keuvelen. Net zoals later op het feestje in huize Harms met familie buren en wat speciale vrienden.

En het was nog lang heel gezellig.

Nunspeet, 22/26 augustus 2023

Meester, mag ik vanmiddag vrie hemmen?

Door Sjaak de Stiefelaar

Op 31 juli 2023

In Doordenkertjes, Harms, het vrije woord

“Meester, mag ik vanmiddag vrie hemmen?

Daar stond ze, een klein meiske in Doornspijkse klederdracht.

“Meester, mag ik vanmiddag vrie hemmen?”

De meester keek eens naar het kleine meiske. “En waarom wil jij dan vrij?”

Die ochtend was gewoon gegaan met de normale gang van zaken. Al snel nadat de bel geluid had stonden de kinderen twee aan twee in de rij. Zodra de kinderen stil in hun bankjes hadden plaatsgenomen werden de handjes gevouwen. Oogjes dicht?

Nou dat was bij menigeen niet het geval, maar meester zag het niet. Of soms toch. Luidkeels werd het liedje van de week, zoals bijna altijd met een psalmversje, die ochtend begonnen. Daarna kwam het bijbelverhaal en vervolgens werd het lespakket ontvouwd. Klassikaal werd onderwezen in rekenen, schrijven en taal. Zo ook deze morgen. Deze ochtend was de “ei en de ij” het onderwerp van de lesstof. Meester was ook bij de pinken en kende zijn pappenheimers “let op jongens en meisjes, waar jullie altijd ” ie” zeggen, moet je eigenlijk “ij” zeggen. Dus zoals jullie zeggen “altied” is het altijd, met een ij. Een gewone lange ij dus. En “wij wonen in Doornspiek moet dan zijn “wie wonen in Doornspijk” of bijvoorbeeld dat “hef ie u doan meester” wordt dan: “dat heeft hij gedaan meester”.

Ook het kleine meisje had goed opgelet zo bleek later. Na de pauze en ook na de middagmaaltijd die op school werd gebruikt, kwam de jonge leerlinge naar de meester toe. “Meis…, uh, meester, mag ik vrie hemmen?”

Vol verwachting sperden haar oogjes zich naar de meester in zijn bijna zwarte pak. Meester moest wel een beetje in zichzelf lachen, maar nam ook deze jonge leerlinge volkomen serieus. “Vrie, ah, je bedoelt vrij?” “Ja meis.., uh, meester, dat bedoel ik”. De meester keek zijn leerlingen nog eens aan. “Maar waarom, zo vervolgde hij, waarom wil jij dan vrij?”

“Nou meester, mijn moen.., uh, mijn moeder moet vanmiddag naar het zijkenhuus”.

Meester zou zich bijna verslikken in zijn lach, maar hield zijn gezicht toch in de plooi. “Oh, jij bedoelt zeker ziekenhuis?” “Ja, nee, meester, u zei vanmorgen toch dat als wij iets uitspreken met “ie” het “ij” moest zijn?”

Deze leerling kreeg die middag vrij af.

Complot?

Door Sjaak de Stiefelaar

Op 26 juni 2023

In Harms, het vrije woord

“Nou, nou, Harms!” Boertje Wapse kon zijn ogen bijna niet geloven. In het mooie Friese terpenlandschap zat Harms. “Man, tijd niet gezien, fijn je weer te ontmoeten”. Wapse werd bijna rood van opwinding. Harms keek zijn beste vriend eens aan.

“Ja, Wapse, het is mij een eer. Man wat een volledige rust die hier heerst. En wat mooi dat jij mij zo tegenkomt”. Harms keek met dankbaarheid in zijn stem en blik naar Wapse.

“Wat brengt je nu weer op de oude Friese gronden, Harms?” Ach die Wapse. Altijd wilde hij het naadje van de kous weten, maar goed, de vraag was natuurlijk wel logisch. “Kijk, Harms, ik brand van nieuwsgierigheid kan ik wel zeggen”.

Meteen versomberde de blik van Harms. Ojé, Wapse zag dat de snaar verkeerd geraakt was, maar waarom? Even bleef hij, op zichzelf al heel verwonderlijk, stil en keek voorzichtig in de richting van Harms. Het leek er op dat water kon branden. “Ach, Wapse, man, het woordje “brand” geeft mij werkelijk vreselijke associaties. “De wat?” Wapse keek nu geheel onbegrijpend naar zijn oude vriend. Een doortrokken blik van pijn verried heftige emoties, dat zag hij wel. “Weet je, man, ik zal het heel kort zeggen: ik heb grote brand gehad, maar dat vertel ik je wel eens later. “ Meteen klaarde de snuit van de oude baas wat richting zonneschijn. Een glimlach nam de plek in van de onheilspellende droefenis die in eerste instantie viel waar te nemen.

“Tjonge, Harms, jij bent net als het weer. Iets minder dan standvastig zoals de laatste tijd, maar na onweer komt blijkbaar bij jou wel heel snel de zonneschijn. Hoe heb ik het nu eigenlijk aan mijn fiets hangen?”
Harms moest inwendig wel de stuipen van zijn lijf lachen. Wapse was echt zo voorspelbaar als het standvastige weer van de laatste dagen. Dat besefte hij zich maar al te goed.

“Wel mijn beste, ik zit wat te mijmeren op een bankje aan het Achtwerwegje in mijn geboorteplaats Doornspijk. Ik ben verbaasd. Ik ben sacherijnig eigenlijk. Wat zeg ik, knetter verontrust. Mijn waarneming, Wapse, was er eentje waar jij in de Friese Wouden misschien niet van kunt dromen, maar ik was eigenlijk een heel eindje bedroefd om mijn geboortegrond. En verontwaardigd. Op die milieufreaks van tegenwoordig. Die zesenzestigfiguren die zo nodig, als het maar heel ver weg is van hun eigen dure Wassenaarse en Noordwijkse Boulevardachtige tuintjes, die wieken willen laten draaien. Ik kan er, wat zeg ik, ik ben er eigenlijk best wel woest om. Dat geklier met die windmolens. ’t Lijkt erop dat ze allemaal een dreun van de molen hebben gekregen en nu willen ze alles maar met die rotwiekerij volkieperen. Knots en knettergek. De vogeltjes, de bijtjes (oh wij willen zo graag goed zijn voor de natuur) die worden vermorzeld door die kabaalschoppers. En het hele firmament moet dan weer ineens worden volgehangen met rode lichtjes (terwijl ze op de Wallen moeten sluiten, maar ok, dat is een ander verhaal). Enfin, lang verhaal kort: in mijn geboorteplaats is het uitzicht bedorven. Eh, ik zeg: volkomen verwoest. Ik kan die verre horizont niet meer aanschouwen zonder een tik van die rotmolens te krijgen. En ’s avonds natuurlijk, nou ja onnatuurlijke lichtvervuiling.

En dat onder het mom van(vergeef mij het verschrikkelijk woord Wapse, energietransitie). Ik zeg je: gelu..nou ja, je begrijpt het. Want die elektrische business vraagt voor de toekomst een heel ingrijpend beleid voor de ruiming. Ik kan nog wel meer zeggen Wapse, over het hoe of wat, maar ’t is slecht voor mijn humeur en hart.“ Wapse was stil van de uitbarsting van Harms. Hij keek hem medelijdend aan. “Ja, man, daar, daar heb je wel gelijk in. En dat alles voor die zwaar gesubsidieerde elektrische auto’s en zo. Ramp mijn beste. Die hoor je niet, en dat is voor ons “ouderen” levensgevaarlijk ook nog.” Ook dat was Harms volstrekt met zijn vriend eens. Beiden keken wat bedremmeld na de oplaaiende woede en diep verdriet om die zogenaamde voortgangsontwikkeling. ’t Mocht wat. De ellende van die accu’s…doorgeschoven naar kinderen en kleinkinderen. Pfft, vraag het de brandweer maar. Niks vooruitgang. Een brandgang.. en lekker vet gesubsidieerd voor de mensen met een dikke portemonnee. De beide vrienden waren het roerend met elkaar eens.

Ineens moest Harms toch ook wel lachen.
“Weet je Wapse, ik kwam er op het Achterwegje eentje tegen die het ook zo zag zitten. Maar die behoort volgens mij wel tot de categorie “complotdenkers”. “Oh, de vraagtekens van Wapse schoten als windmolens het firmament in. “Oh, zei hij, hoe zo?” “Wel man, die man die bij mij op dat bankje zat had met die molens niks. Hij baalde misschien nog wel harder dan ik. “Maar, zei hij, “maar weet u meneer, en uh ja u bent al iets ouder dan ik, maar uh, ik hoorde en las dat de wieken van die dingen als ze economisch ”op zijn” in de derde wereldlanden gewoon worden begraven. Want recyclen, dat kan met dat spul niet. Materiaal zou nooit meer voor iets te gebruiken zijn. En weet u, ik geloof dat die club van zogenaamde wereldverbeteraars een stiekeme agenda hebben. Ze willen de aarde, Wapse geloof het of niet maar hij geloofde het, ze willen de aarde daarmee sneller laten draaien!”

“ Of hij blij was met de BBB, dat hoorde ik hem nog net niet zeggen, Wapse, maar een bedorven uitzicht, de permanente herrie, de rode lampen, hij vond het helemaal niks. Maar de aardkloot sneller laten draaien?”

“Kijk, Wapse, tegen zoveel complot denken, ja daar leg ik het bij af.

Weet je, we gaan samen maar naar Schele Japie. Tijd voor een beste BB. En geen BBB, Wapse, een BB. Die smaakt toch effe beter.”

Nunspeet, 26/6/2023

Stikstof

Door Sjaak de Stiefelaar

Op 1 maart 2023

In Harms, Harms, het vrije woord

Stof tot nadenken.

“Goede morgen”. Het woord bestierf in de weidsheid van de velden langs het Achterwegje. Op het bankje zat Harms. En zijn groet werd amper beantwoord. Als volstrekte vreemdelingen keken de aanwezigen elkaar aan. Werden ze nu begroet? Wat een vreemde mensen lopen er toch, nou ja, zitten er toch hier op de Veluwe. Mensen die iemand groeten. ’t Zou toch wat. Dat?
Nee, zoiets deden ze natuurlijk niet in “Het Hollandse”. Harms zag het wel. Hij kende zijn pappenheimers. Had lang genoeg, zeg maar gewoon te lang, in het meest drukke deel van het kleine Nederland gewoond om oog te hebben voor de “onhebbelijkheden” van de westerling.

Nee, Harms trok zich er niets van aan. Hij herhaalde “goedemorgen”: Met een kort bijna hautain, knikje werd hij verder bijna als de pest gemeden. Maar dat knikje, ja dat kon er nog net af. Zitten blijven, dacht hij. Kan ik eens kijken wat voor vlees ik in de kuip heb.

Al spoedig was het gezelschapje in een hoogdravend toontje in gesprek. Ha, dacht Harms, nog een beetje bekakt lijkt het wel. Enfin, dat past hier wel. Ze bleken het te hebben over het transitiebeleid, nee dat lag niet in de lijn van zijn levensmotto. Gek van die klimaatdrammerij werd Harms. Maar dat zou hij de beide heren en dame niet duidelijk maken. Nooit je vingers branden aan hoogdravende politiek.
Het gesprek nam daarna een wendig, die Harms de oortjes verder deed spitsen. Wat zeiden die nu? Zouden dat soms die leden van die beroemde jaren zestig fractie zijn? De politieke voelhorens van Harms waren uitstekend. Dat bleek wel uit het vervolg. Ach Jetje gaf ze van Jetje, en Kaagje kreeg die Wopke bij het kraagje gevat. Harms moest er wel een beetje om glimlachen. Wat een dedain. Wat een betwetertjes weer. Die elektrische auto? Oh ja, ook dat speeltje kwam natuurlijk weer in het gesprek naar voren. Net of de overlast van de accu’s, zo dacht Harms, net of die smerige accu’s niet een giga probleem zouden gaan geven in de nabije toekomst. Maar Harms zei niks. Ineens kregen de dame en de twee heren een driftige discussie.

“Ach kijk, je ziet niks man, weet en kijk dat is nu het stikstofellende die hier op het platteland zijn verwoestende werk doet. Van de natuur is niks meer te zien!” Harms was stomverbaasd.

Wat zullen we nou aan de fiets hangen, zo dacht hij?
Bij hoog en laag stonden nu de edele afgevaardigden van het partijtje Jetje en Kaag te gesticuleren. “Kijk nou toch, kerel, je ziet immers niks. Ons land gaat naar zijn grootje”. Het werd Harms nu toch wel te machtig. “Mag ik u wat vragen?”
Stomverbaasd dat zo’n pettemans zelfs dit edele gezelschap een vraag durfde te stellen viel amper in goede aarde. Harms zag het. Maar hij kende die politici. Altijd op hun hoede, nooit bereid direct een antwoord verzinnend, maar altijd met diverse vragen de kern van een vraag ontwijkend, keken zij elkaar aan. “Wat blieft u? Wilt u ons wat vragen?”
De woorden stieten bijna als een dolksteek de lucht in. Zoiets ongerijmds hier, op een bankje aan het Achterwegje?

Tja, bedacht Harms, politici ’t zijn net mensen. Maar enfin, de meeste mensen (zeggen ze, er is een dik boek aan gewijd) de meeste mensen deugden.
“Uh, ja, ik wilde u wat vragen”, stamelde Harms. “Als u het niet erg vindt.”

“Nou, stel u vraag.” Harms peinsde. Hoe zou hij dit varkentje, uh deze varkentjes nu wassen? “Uh, u stelde zojuist “kijk, je ziet immers niks.”? Nu keken de gesprekspartners elkaar verbaasd aan. “Ja, meneer, u ziet toch niks van de natuur? Allemaal stikstof”.
Harms zag ze denken: wat een stom boertje…

Harms was nu zeker van zijn zaak. “weet u, u doet heel belangrijk werk. Weet u, beste mensen, weet u, in de jaren 70 was er een boertje. Misschien hebt u daar wel eens van gehoord. Hij zei altijd “Ik heb het altied al e zegd”. Dat was een “slim” boertje. Nu, beste mensen hebt u een “slim boerinnetje”.

“Oh, meneer, oh (druipend van geaffecteerde arrogantie, Harms merkte dat wel) oh, u bent zeker ook zo’n aanhanger van Plassemedam?”

Goedwillend en met lichte glimlach om zijn besnorde snuit keek Harms het gezelschap eens goed aan. “Ach mevrouw, heren, laat u ik iets verklappen over mijn politieke voorkeur. Of het nu 2023 of 2035 wordt? Dat laat ik maar even. En nee, ik ben geen aanbidder of volger van mevr. Plassemadam.” “Nee, zo vervolgde Harms, en keek nu zeer serieus, “nee, maar ik mag u aanraden u wel te verdiepen in uw opstelling en uitgangspunten. Als u het nu hebt over “niks meer te zien van de natuur, en u vervolgt dit door op te merken dat “dit dus de stikstof is,” dan geef ik u graag enig stof tot nadenken. Weet u dit is “mist”. U zult daar overigens als politici wel bekend mee zijn.”

Even kon Harms het niet laten die prik uit te delen.

“Het fenomeen wat u nu ziet en daarom de natuur niet ziet, is nl. “Mist”.

Harms tikte tegen zijn pet. De verbouwereerde en geëerde politici verward achterlatend verdween hij vervolgens in de dikke mist.

“Boeren kl….”

Wie dat zei? Daar heb ik geen herinnering meer aan.

Nunspeet, 28/02/2023